Dị dưỡng là phần nội dung quan trọng trong môn Sinh học lớp 7, được sử dụng để làm câu hỏi trong các bài kiểm tra và bài thi học kỳ. Tuy nhiên, còn nhiều em học sinh vẫn còn chưa nắm được kiến thức này khiến điểm thi không được cao. Vậy dị dưỡng là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu các thông tin về các loại sinh vật dị dưỡng ở bên dưới đây nhé!
Dị dưỡng là gì?
Dị dưỡng là nhóm sinh vật không thể tự tổng hợp ra các hợp chất mà sống nhờ vào những sinh vật khác. Dị dưỡng còn được chia ra thành nhiều loại như: dị dưỡng toàn phần, dị dưỡng kí sinh và dị dưỡng nửa kí sinh.
Ví dụ cụ thể về dị dưỡng:
- Động vật ăn cỏ, động vật ăn tạp và các động vật ăn thịt: Tất cả chúng đều là sinh vật dị dưỡng vì ăn các sinh vật khác để lấy protein và năng lượng.
- Nấm và động vật nguyên sinh: Vì chúng cần có khí cacbon để tồn tại và sinh sản nên chúng cũng là động vật dị dưỡng.
Trong lĩnh vực sinh học, điều quan trọng nhất là cần phải hiểu cách các sinh vật khác nhau tự kiếm ăn. Ở đây chúng ta sẽ nghiên cứu về quá trình trao đổi chất, đó là những quá trình và phản ứng giúp tạo ra chuyển hóa vật chất bên trong cơ thể. Trong quá trình trao đổi chất, khi nói đến con đường thu nhận các chất dinh dưỡng, chúng ta có thể phân biệt được quá trình chính và cách phân loại các loài vật sống; sinh vật dị dưỡng và tự dưỡng. Chúng sẽ cùng nhau tạo thành một môi trường sống và hệ sinh thái bất kỳ ở trên trái đất. Những hệ sinh thái này đòi hỏi phải có năng lượng và cacbon cố định để các sinh vật có thể tổng hợp và hình thành tế bào của chúng.
Sinh vật dị dưỡng là gì? Sinh vật dị dưỡng chính là những sinh vật không thể tự tạo ra thức ăn từ quá trình cố định cacbon. Vì vậy, chế độ ăn uống của chúng bắt nguồn từ việc hấp thụ các chất dinh dưỡng từ các nguồn hữu cơ khác như là thực vật và động vật.
Quá trình dinh dưỡng của những sinh vật này gồm tất cả những sinh vật sống kết hợp với chất hữu cơ đã được tạo ra bởi các sinh vật khác. Điều này đã khiến chúng không thể tự tạo ra chất dinh dưỡng từ các chất vô cơ đơn giản.
Trên thực tế, chúng cũng có thể bao gồm tất cả các loài động vật từ động vật có vú, cá và chim. Mặc dù nấm, động vật nguyên sinh và hầu hết các vi khuẩn cũng được xếp vào nhóm này nhưng các bạn phải phân tích rõ chuỗi thức ăn để xem chúng ở đâu.
Chúng chính là những người tiêu dùng sơ cấp, thứ cấp và cấp ba. Bằng cách tiêu thụ các hợp chất cacbon giảm mà những sinh vật này có thể sử dụng tất cả năng lượng để tăng trưởng và phát triển. Ngoài ra, chúng cũng sử dụng hợp chất cacbon cho một số chức năng sinh học và sinh sản.
Phân loại sinh vật dị dưỡng
Sinh vật dị dưỡng được phân loại thành sinh vật Saprobic, sinh vật Detritivore và sinh vật ăn thịt. Cụ thể như sau:
- Sinh vật Sarcophagi (Sinh vật ăn xác thối): Là tác nhân chính phân hủy và tuần hoàn của tất cả các chất hữu cơ có bên trong đất. Chúng có nhiệm vụ là hấp thụ các chất dinh dưỡng của những sinh vật đã chết. Hầu hết đều là vi khuẩn, côn trùng, nấm, giun,…
- Sinh vật Detritivore (Sinh vật ăn mảnh vụn): Là những sinh vật hấp thụ chất dinh dưỡng từ các mảnh vụn hữu cơ, bằng phân hoặc bất kỳ bộ phận nào của nó. Sự khác biệt của các loài cao lương chính là việc kết hợp các chất dinh dưỡng được thực hiện bằng cách hút sữa, chúng cần phải gặm nhấm hoặc cắt nhỏ các nguyên liệu dinh dưỡng. Chẳng hạn như bọ cánh cứng, ấu trùng ruồi, sâu, hải sâm,…
- Sinh vật ăn thịt: Chúng là những thức ăn ở trên toàn bộ các bộ phận của sinh vật trên trái đất. Chẳng hạn như sư tử, cá mập, đại bàng,… Chúng ta có thể chia chúng lần lượt thành các loại như sau:
- Thợ săn: Là những kẻ giết và bắt con mồi.
- Kẻ nhặt rác: Có nhiệm vụ ăn thịt của những sinh vật đã chết trong tự nhiên hoặc được giết bởi kẻ khác.
- Ký sinh: Đây là những loài hút chất dinh dưỡng từ các vật chủ sống.
Các sinh vật dị dưỡng cũng có thể sẽ được phân chia tùy thuộc vào chế độ ăn của chúng, chẳng hạn như:
- Động vật ăn tạp: Là những sinh vật ăn cả thực vật lẫn động vật. Động vật ăn tạp có thể ăn được hầu hết mọi thứ, vì vậy chúng ít khi gặp khó khăn trong việc tìm kiếm chất dinh dưỡng.
- Động vật ăn thịt: Là những sinh vật chỉ ăn thịt. Năng lượng thu được từ các sinh vật khác và sử dụng lipid đã được lưu trữ ở trong cơ thể.
- Động vật ăn cỏ: Chỉ ăn thực vật và thảm thực vật.
Chuỗi thức ăn của sinh vật dị dưỡng
Sau khi tìm hiểu rõ sống dị dưỡng là gì ở bên trên, chắc chắn các bạn cũng quan tâm đến chuỗi thức ăn của loài sinh vật này. Chuỗi thức ăn có tầm quan trọng sống còn đối với các loại sinh vật dị dưỡng. Các cấp độ dinh dưỡng cũng phải dựa trên sự phân loại của các sinh vật qua nguồn gốc của vật chất mà chúng đã ăn.
Chúng cũng phụ thuộc vào môi trường sống mà chúng đang sinh sống. Sự phân bố phụ thuộc vào các cấp nhiệt đới và có tính đến những sinh vật tiêu thụ. Chúng ta hãy cùng xem các động vật dị dưỡng đã được tìm thấy ở đâu và phân loại của chúng ở dưới đây:
- Sinh vật tiêu dùng chính: Chúng là động vật ăn cỏ, ăn các sinh vật tự dưỡng.
- Sinh vật tiêu dùng thứ cấp: Là những động vật ăn thịt được sinh vật tiêu dùng chính cho ăn.
- Sinh vật xuống cấp: Chúng còn được biết đến với cái tên là sinh vật phân hủy có nhiệm vụ ăn xác sống. Chúng gồm sarcophagi và hoại sinh.
Tầm quan trọng của sinh vật dị dưỡng trong hệ sinh thái
Sau khi đã tìm hiểu các thông tin bên trên, chắc chắn các bạn đã hiểu rõ sinh vật dị dưỡng là gì? Trong phần này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tầm quan trọng của loài sinh vật này nhé!
Sinh vật dị dưỡng có tầm quan trọng rất lớn trong hệ sinh thái. Chúng là những gì đã làm cho hành tinh này trở nên đa dạng và các loài quan trọng có thể tồn tại được trong các hệ sinh thái và môi trường sống tự nhiên khác nhau. Chúng là một phần của chuỗi thức ăn, hoạt động trong quá trình trao đổi chất hữu cơ và năng lượng.
Quá trình ăn của sinh vật dị dưỡng diễn ra khi các tế bào đang tiêu thụ các chất hữu cơ đã được hình thành. Tuy nhiên, nó cho phép biến đổi thức ăn thành vật chất tế bào của chính bản thân nó. Chúng là những sinh vật lấy thức ăn từ sự kết hợp của các sinh vật sống khác, bộ phận chết hoặc phân. Tất cả điều này còn phụ thuộc vào phân loại trước đó mà chúng ta đã thấy.
Từ đó chúng ta có thể phân loại các loại dinh dưỡng như sau:
- Dinh dưỡng Holozoic: Là thứ được nuôi dưỡng bằng cách nắm bắt sự quản lý trực tiếp sinh vật đối với các thức ăn. Ví dụ như con người, cá mập, đại bàng,…
- Dinh dưỡng hoại sinh: Là những sinh vật có nhiệm vụ ăn các loại chất hữu cơ đang phân hủy. Ví dụ như nấm, vi khuẩn, ấu trùng,…
- Dinh dưỡng ký sinh: Nó được biết đến với cái tên là ký sinh trùng, chúng là những loài kiếm thức ăn thông qua các loài sinh vật sống khác.
Một số câu hỏi liên quan khác
Ngoài những kiến thức bên trên, còn một số câu hỏi liên quan khác được nhiều người quan tâm. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về những vấn đề này nhé!
Quang dị dưỡng là gì?
Quang dị dưỡng là phương thức dùng nguồn năng lượng từ ánh sáng để sử dụng và chủ yếu từ CO2. Ví dụ một số sinh vật quang dị dưỡng là vi khuẩn không lưu huỳnh màu tía, vi khuẩn helio và vi khuẩn không lưu huỳnh màu lục,…
Hóa dị dưỡng là gì?
Hóa dị dưỡng là phương thức sử dụng nguồn cacbon từ các chất hữu cơ và sử dụng năng lượng từ các vật chất hữu cơ này. Hình thức này xuất hiện ở hầu hết các loại sinh vật.
Tự dưỡng là gì?
Tự dưỡng là quá trình mà sinh vật tự tổng hợp được các chất hữu cơ (hoặc vô cơ) cần thiết cho cơ thể. Sau đó, chúng sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời, nước, cacbonic để tổng hợp ra các chất hữu cơ và tích lũy năng lượng.
Hy vọng những thông tin bên trên sẽ giúp các bạn hiểu rõ dị dưỡng là gì lớp 7? Nếu các bạn còn thắc mắc vấn đề gì thì có thể bình luận ở bên dưới để nhận được câu trả lời ưng ý.
