Nền văn học thế giới là kho tàng cực kỳ đa dạng về thể loại, từ tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện dài, thơ,…trong đó không thể không nhắc đến tản văn – thể loại được khá nhiều người yêu thích. Vậy hãy cùng với mayruaxe.org tìm hiểu xem tản văn là gì, viết tản văn cần có những kỹ năng gì và điểm danh những tác phẩm tản văn hay nhất nhé!
Tản văn là gì?
Khái niệm tản văn được bắt đầu từ văn học cổ Trung Quốc, được người Trung Quốc định nghĩa là một thể loại văn xuôi viết theo phong cách tự do để phân biệt với biền văn (những câu văn viết theo lối sóng đôi, tăng đối) hay văn vần. Cũng chính vì thế mà tản văn còn có tên gọi khác là tạp văn.
Hiện nay ở Việt Nam khái niệm tản văn được dùng để chỉ các bài viết thuộc thể loại luận văn ngắn, chủ đề của tản văn thường xoay quanh các vấn đề xã hội như: văn hóa, lịch sử, chính trị… và có tính luận chiến rất cao.
Đặc điểm của tản văn
Tính trữ tình
Nếu đọc những câu chữ trên mỗi trang tản văn, bạn sẽ thấy chúng mang đậm những cảm nhận của tác giả. Người viết đã mượn những câu chữ để giãi bày tâm tư, tình cảm, cảm xúc nên tản văn mang đậm chất chữ tình cũng như cái tôi của tác giả.
Những sự kiện, câu chuyện được nhắc đến trong tản văn đều là những điều xảy ra với chính tác giả. dù có mượn tên một nhân vật khác thì vẫn là hình ảnh của họ trong đó. Vì vậy, yếu tố chân thành, chân thực luôn được đề cao.
Đề tài trong các sáng tác của tản văn có thể rộng một chút nhưng phải bám vào con người và viết về con người một cách chân thành. Bởi vậy, cũng đòi hỏi một kinh nghiệm nghệ thuật tương đương, nếu có yếu tố lịch sử thì cần phải được kiểm duyệt và không thể chắp vá ở đâu được.
Tính phóng túng, tự do
– Từ cách lên đề tài, lập ý cho đến khi xây dựng bố cục hay sử dụng các thủ pháp nghệ thuật đều rất phóng túng, tự do, vì vậy cách thể hiện trong tản văn thường không theo một khuôn mẫu có sẵn, ít tính quy phạm và hạn chế
– Đề tài, ý tưởng trong các sáng tác tản văn thường rất rộng, bao hàm cả lịch sử, xã hội, địa lý đến triết học, nghệ thuật… Tất cả sẽ được tác giả vận dụng và đưa vào bài viết một cách chân thực, tình ý nồng đậm và triết lý sâu sắc để thu hút độc giả.
– Các dạng thức tản văn khá phong phú, gồm hồi ký, tùy bút, tốc ký, tiểu phẩm văn… Nhưng khuôn khổ của tản bút thường rất nhỏ và ngắn. Hình thức cũng khá linh hoạt và mang đặc điểm của nhiều thể loại văn học khác như thơ hoặc tiểu thuyết.
Mang kết cấu tự do
– Khác với thi ca, phải tuân thủ nhiều quy luật về cách gieo vần, tản văn không chú trọng vào bất cứ một quy luật nào mà mang nét giao thoa giữa hiện thực và lịch sử, tự nhiên và xã hội. Vì vậy, nó mang đến cho người đọc những cảm xúc như những tâm sự tản mạn nhưng không hề lộn xộn hay mất trật tự.
– Ngôn ngữ của tản văn thường súc tích nhưng cũng không kém phần “bóng bẩy”, luôn được chú trọng với sự trong sáng, tươi mới và tự nhiên. Mặc dù các tình tiết được thể hiện không quá chau chuốt, đời sống nhân vật hay tình cảm không quá dạt dào và mãnh liệt như thơ nhưng nó đều là những gì mà tác giả thấy được, nghe được và cảm nhận được một cách chân thực nên ngôn từ thường rất tươi tắn, trong sáng và tự nhiên.
Kỹ năng viết tản văn
Mặc dù so với các thể loại văn học khác thì tản văn là một thể loại không hề khó, nhưng để tự viết thì không phải ai cũng có thể làm một cách nhuần nhuyễn. Vì vậy để bắt tay viết nên một cuốn tản văn thì điều quan trọng nhất chính là tìm hiểu kỹ đề tài.
Một nhà văn đã từng nói: Dù tản văn không có quá nhiều chữ số nhưng mỗi câu viết ra cần phải cân nhắc thật kỹ để có thể truyền tải thông điệp đến người đọc ý nghĩa một cách hiệu quả. Vì vậy mà tản văn thường rất tốn chữ.
Từ những lưu ý vừa phân tích bên trên chúng ta có thể rút ra được kỹ năng cần thiết nhất để viết tản văn chính là trau dồi lối hành văn, cách thể hiện ngôn từ sao cho thể hiện được chất riêng của tác giả và gây ấn tượng với người đọc.
Xem thêm: Thuyết minh là gì? Văn bản thuyết minh là gì năm 2022
Top những cuốn sách tản văn hay nhất về cuộc sống
Yêu những điều không hoàn hảo – Haemin
Là một cuốn tản văn chữa lành phù hợp với tất cả mọi người. Tác giả của cuốn sách là một nhà văn nổi tiếng đồng thời là một tiến sĩ tôn giáo, tu sĩ của Hàn Quốc – Đại đức Hae Min.
Cuốn sách là những chiêm nghiệm, suy nghĩ của tác giả về sự tồn tại của bản thân giữa bộn bề xã hội, guồng quay của cuộc sống. Xuyên suốt mỗi trang viết là dòng chảy êm dịu và thư thái nhưng vô cùng sâu sắc của tác giả. Nhịp điệu âm ả nhưng sâu sắc, câu từ nhẹ nhàng mà đanh thép, cuốn sách giúp cho chúng ta học được cách yêu bản thân và biết chấp nhận con người mình.
Ngoài những tư tưởng triết lý, cuốn sách còn có nhiều tranh màu mang khung cảnh yên bình, nhằm mang đến cho bạn đọc những trải nghiệm tuyệt vời khi đọc sách. Trên bước đường phát triển và trưởng thành của mình bạn có thể đọc và chiêm nghiệm “yêu những điều không hoàn hảo” để xoa dịu tâm hồn.
Nếu biết trăm năm là hữu hạn – Phạm Lữ Ân
Ngay từ khi đọc nhan đề, chúng ta cũng có thể cảm nhận được nó giống như lời đề tựa mà tác giả muốn bỏ ngỏ để mỗi người chúng ta sẽ tự hỏi chính mình.
Có thể nói đây là một cuốn tản văn vô cùng ý nghĩa, đặc biệt là đối với những người trẻ đang đi tìm một giá trị sống. Cuộc đời mỗi người là những câu chuyện khác nhau và nếu biết rằng trăm năm là hữu hạn thì chúng ta sẽ phải sống như thế nào để có thể điền tiếp vế sau cho câu trả lời còn đang bỏ ngỏ kia. Với hơn 40 câu chuyện được xuất hiện trong cuốn sách, tác giả Phạm Lữ n sẽ đồng hành cùng bạn đi khám phá bản thân.
Len lỏi trong mỗi trang viết là một chút buồn nhẹ nhàng kèm theo những trải nghiệm cá nhân, minh chứng của sự trưởng thành của mỗi con người. Vì vậy mà cuộc đời này thật đẹp, đẹp từ những dư vị buồn cho đến những dư vị vui. Vì vậy mà chúng ta hãy trân trọng cuộc sống và cảm nhận nó bằng cảm thức riêng của mình.
Vui vẻ không quạu nha
Là một cuốn tản văn tập hợp những câu chuyện vô cùng dễ thương được tập hợp bởi một bạn trẻ đang quản trị fanpage rất được yêu thích có tên “Ở đây zui nè”. Xuyên suốt cuốn sách là những dòng suy nghĩ vô cùng hài hước và lém lỉnh đúng như nhan đề cuốn sách là “không quạu”.
Những câu caption mà chúng ta thường thấy trên mạng xã hội facebook về các chủ đề học hành, yêu đương, công việc, bạn bè hay thậm chí là sự lười biếng… tất cả đều mang đến cho chúng ta tiếng cười hồn nhiên và trong trẻo. Sách được in trong một khổ giấy nhỏ xinh, rất tiện để chúng ta ta bỏ vào túi xách và mang đi bất cứ đâu, giúp mang đến nguồn năng lượng tích cực mỗi ngày cho chúng ta.
Tuổi 20 tôi đã sống như một bông hoa dại
Những tâm hồn đang chơi vơi giữa ranh giới bước vào độ tuổi trưởng thành chắc chắn sẽ rất đồng cảm với ngòi bút trẻ chứa đựng sự lạc quan, hoang dại xen lẫn chút bốc đồng này. Mặc dù nội dung không quá sâu sắc và nặng nề nhưng những trang viết chứa đựng những tâm tình tuổi mới lớn của tác giả chắc chắn sẽ khiến bạn cảm thấy đồng cảm với những lời bộc bạch của tác giả.
“Như một bông hoa dại không ngại nắng gió, bung nở theo cách của mình” những chàng trai, cô gái tuổi 20 sẽ có thể được an ủi và lan tỏa những suy nghĩ tích cực hơn và tự tin hơn trước cuộc sống.
Lên đường với trái tim trần trụi – Tôi là một con lừa
Là câu chuyện về một cô gái làm giảng viên của một trường đại học danh tiếng ở Việt Nam quyết định bỏ hết tất cả công việc của một giảng viên đại học để lên đường chinh phục những miền đất mới. Xuyên suoosrt những câu chuyện, tác giả cuốn sách sẽ mang đến cho bạn những cảm xúc sục sôi và rạo rực .
Nếu bạn là một người ưa xê dịch, luôn ấp ủ một chuyến đi thì đây chính là một cuốn sách vô cùng hữu ích, tiếp thêm cho bạn động lực chinh phục ước mơ. Câu chuyện về hành trình từ hẻm Cá Mập , săn lùng các nghĩa địa hoặc thả mình ở một thác nước cao nhất thế giới…với sự liều lĩnh và ý chí mạnh mẽ của tác giả chắc chắn sẽ chuyển cho bạn rất nhiều cảm hứng để dũng cảm bước ra ngoài kia và khám phá thế giới.
Như vậy với những chia sẻ mà mayruaxe.org vừa mang đến, chắc hẳn bạn đọc đã có thể hiểu được tản văn là gì, cũng như nắm bắt được kỹ năng để bắt tay vào viết tản văn. Đồng thời, thông qua những đầu sách tản văn hay mà chúng tôi vừa tổng hợp, hy vọng rằng bạn đọc có thể tìm được một cuốn sách tâm đắc, làm kim chỉ nam cho cuộc sống và là nguồn động viên, an ủi cho tâm hồn mình trong bước đường trưởng thành.
